Pisarz Tomasz Łubieński spoczął na Starych Powązkach w Warszawie

W poniedziałek w kościele pod wezwaniem św. Karola Boromeusza na Starych Powązkach odbyły się uroczystości pogrzebowe pisarza, publicysty, taternika, wieloletniego redaktora naczelnego "Nowych Książek" Tomasza Łubieńskiego. W pogrzebie uczestniczyli pisarze, poeci, historycy oraz członkowie redakcji "Nowych Książek" oraz sympatycy twórczości Tomasza Łubieńskiego.

"Jego pasja do literatury i historii pozostawiła niezatarte ślady w naszej świadomości literackiej, a jego prace, eseje, dramaty i wiersze stanowią kamienie milowe w polskiej kulturze" - napisał minister kultury Bartłomiej Sienkiewicz w liście odczytanym podczas uroczystości pogrzebowych Tomasza Łubieńskiego. Podkreślił, że "Łubieński nie tylko był wybitnym pisarzem, ale również człowiekiem wielkiej erudycji".

"Żegnamy dziś Tomasza Łubieńskiego – niezwykłą postać literatury, eseistyki i kultury naszego kraju. W tym trudnym czasie łączymy się w bólu z jego rodziną oraz wszystkimi, którzy mieli przyjemność spotkać go na swojej drodze" – napisał szef MKiDN. Minister Sienkiewicz zwrócił uwagę, że Łubieński "przez całe życie przyczyniał się do promocji literatury i kultury, wspierając młodych pisarzy i artystów". Zaznaczył, że "jego działalność redakcyjna była wyrazem nie tylko pasji, ale także zaangażowania w kształtowanie polskiego dyskursu kulturalnego". "Jego dzieła są źródłem inspiracji dla wielu pokoleń czytelników i badaczy" - dodał. Szef MKiDN podkreślił, że odszedł od nas "człowiek niezwykły, odważny, o niezłomnych poglądach wbrew czasom i powszechnym mitom, ujmującym sposobie bycia".

Podczas kazania, w czasie mszy pogrzebowej ks. Jan Sochoń (poeta, krytyk literacki, teolog i filozof) wspominał swoje dyskusje prowadzone przez lata z Tomaszem Łubieńskim, o wartościach ważnych w życiu człowieka, takich jak np. miłość.

Po mszy prochy zmarłego przeniesiono do groby na Starych Powązkach. Przy grobie w emocjonalnych słowa pożegnał zmarłego jego syn – Maciej Łubieński. "Ojciec był niechętny osądzaniu, wyrokowaniu. Był raczej człowiekiem pytań niż odpowiedzi. Jeśli z czymś się odnosił, to z bardziej z wątpliwościami - a nie ze swoją wiedzą. Był poszukiwaczem wyjątków od reguł. To nie był człowiek +ze świata tak-tak, nie-nie+, ale +być może+, albo +to zależy+. Taka postawa pozwalała ojcu na łagodną i spokojną czułość wobec świata" - powiedział podczas uroczystości pogrzebowych Tomasza Łubieńskiego, syn Maciej Łubieński.

"Ojciec był człowiekiem dystansu, towarzyskim, ale bez odruchu stadnego i uwikłań. Nie chciał pływać w ławicy, co w latach 90. kosztowało go sporo. Dystans i ironia uchroniły go przed frustracją. Był skrzyżowaniem ascety z hedonistą. Zadowalał się kartoflem i twarogiem, ale kochał życie bardziej niż ci, co zajadają się ostrygami. Najbardziej cieszył się widokiem drzew za oknem, w ostatnich latach tęsknił za czasami, w których mógł podbiec do autobusu" – wspomniał. "Nie umiał oskarżać, potrafił tylko współczuć" - dodał.

Tomasz Łubieński urodził się 18 kwietnia 1938 r. w Warszawie. Czas II wojny światowej Łubieńscy spędzili pod Dębicą. Po wojnie przyszły pisarz ukończył Liceum Ogólnokształcące Towarzystwa Przyjaciół Dzieci nr 1 im. Bolesława Limanowskiego w Warszawie. Studiował historię i polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, już podczas studiów publikował w "Twórczości" i "Współczesności".

W literaturze Łubieński zadebiutował jednoaktówką "Gra" (1959 r.). W "Dialogu", jego pierwszą książką prozatorską był, wydany w 1962 r., tom opowiadań "Ćwiczenia". Był autorem kilkunastu sztuk. W latach 70. pracował w tygodniu "Kultura". Od 1978 r. publikował w czasopiśmie "Res Publica", którego był współzałożycielem.

W 1978 r. ukazał się tom esejów "Bić się czy nie bić" poświęcony rozważaniom o sensie polskich powstań narodowych w XVIII i XIX wieku. Ta książka otwiera cykl dzieł Łubieńskiego, w których autor stawia pytania o kształt polskiej pamięci historycznej, model polskiego patriotyzmu. W latach 80. Łubieński publikował w czasopismach emigracyjnych "Aneks" i "Zeszyty Literackie". Od 1989 do 1992 był członkiem redakcji "Tygodnika Solidarność" oraz działaczem "Stowarzyszenia Wspólnota Polska". W latach 80. ukazały się książki biograficzne Łubieńskiego o Norwidzie ("Norwid wraca do Paryża", 1989) i Mickiewiczu ("M jak Mickiewicz" 1999).

Łubieński opublikował tom wierszy "Nieobecni mają rację" (1996), przetłumaczył fragmenty "Boskiej komedii" Dantego, opublikował książki prozatorskie - "Wszystko w rodzinie" (2004) i "Turnus" (2012). Pisarz należał do zespołu redakcyjnego miesięcznika "Teatr" i był redaktorem naczelnym miesięcznika "Nowe Książki".

Był członkiem Związku Literatów Polskich (1972-1983), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1989), Polskiego PEN Clubu (od 1979).

W 2006 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył Łubieńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Tomasz Łubieński zmarł 15 marca w wieku 85 lat.(PAP)

Autor: Katarzyna Krzykowska, Anna Kruszyńska, Maciej Replewicz, Tomasz Szczerbicki

ksi/ akr/ mr/ szt/ aszw/