23 marzec 2023

Polska i Węgry: silne tradycje w Europie

zdjęcie: Polska i Węgry: silne tradycje w Europie / pixabay/2269853
Obchodzimy dziś Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Deklaracja o ustanowieniu 23 marca Dniem Przyjaźni obu narodów została przyjęta 12 marca 2007 r. na mocy jednomyślnej decyzji wszystkich członków Parlamentu Węgier. Cztery dni później, 16 marca 2007 r. taką uchwałę przez aklamację podjął Sejm RP.
REKLAMA

Historia narodów

Polacy i Węgrzy cieszyli się szczególną sympatią między sobą, a przyczyną tego była głęboka wiara Polaków w podobieństwo narodowych charakterów polskiego i węgierskiego, które wyraża się w słowach „Polak, Węgier dwa bratanki...”. To powiedzenie mówi o wyjątkowym związku między tymi dwoma europejskimi narodami i jest jedynym takim w swoim rodzaju, nie mającym odpowiednika w żadnych innych relacjach między narodami. Oryginalny tekst brzmiał: „Węgier, Polak dwa bratanki i do konia i do szklanki. Oba zuchy, oba żwawi, niech im Pan Bóg błogosławi.” Ta wyjątkowa więź między Polską i Węgrami przetrwała wiele lat i nadal jest żywa w świadomości wielu ludzi.

Formuła powstała prawdopodobnie po upadku konfederacji barskiej wśród przywódców powstania antyrosyjskiego (z. Ignacy Jakub Bronicki), którzy znaleźli azyl polityczny w Austrii na Spiszu lub Preszowie. W czasie konfederacji barskiej Preszów stał się siedzibą Rady Generalnej – naczelnej władzy konfederackiej. Tu też 13 października 1770 uchwalono Akt detronizacji Stanisława Augusta Poniatowskiego.

W XIX wieku przeciwnicy idealizacji relacji między Węgrami a Polską (galicyjskimi) to głównie politycy, którzy widzieli związanie sprawy polskiej najpierw z koalicją turecko-słowiańską, a później zjednoczeniem wszystkich Słowian pod berłem rosyjskim (panslawizm). Michał Czajkowski vel Sadyk Pasza, polityk i pisarz historyczny, który początkowo działał w stronnictwie Adama Jerzego Czartoryskiego, w 1872 roku nawoływał do pojednania z Rosją oraz zjednoczenia wszystkich Słowian pod berłem cara Aleksandra II. Argumenty panslawistów kierowane zarówno do "mężów stanu i młodzieży uniwersyteckiej" zostały jednak odrzucone w Galicji, gdzie ludzie powtarzali "Co tam mówisz o Turkach i Słowianach, my jesteśmy z Węgrami; oni z cesarzem i my z nimi - oni przeciwko niemu i my z nimi, bo przecież Węgier, Polak dwa bratanki i do konia i do szklanki...". Reprezentant księcia Adama Jerzego Czartoryskiego w Turynie napisał, że książę "nie może wchodzić w takie stosunki z barbarzyńskimi narodami... że to jest kraj katolicki, a tamten jeden muzułmański, w drugim schizma - że pierwsi są Polacy katolikami, jak Polacy".

Organizacje

Zarówno w Polsce, jak i na Węgrzech istnieje wiele organizacji przyjaźni polsko-węgierskiej:
  • Bydgoskie Towarzystwo Przyjaciół Węgier im. Eryka Bazylczuka;
  • Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w Łodzi im. Sándora Petőfiego;
  • Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w Słupsku;
  • Warszawskie Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej im. Józsefa Antalla;
  • Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w Lesznie;
  • Olsztyńskie Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej;
  • Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej im. Ferenca Liszta w Poznaniu;
  • Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w Radomsku;
  • Polsko-Węgierskie Towarzystwo Historyczne im. Józefa Piłsudskiego w Győr;
  • Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w Esztergom;
  • Stowarzyszenie Portius w Krośnie;
  • Towarzystwo Polsko-Węgierskie w Lubaczowie;
  • Stowarzyszenie „Henryk Sławik – pamięć i dzieło” w Katowicach;
  • Stowarzyszenie Współpracy i Przyjaźni Katowice – Miszkolc;
  • Katowickie Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Węgierskiej im. Józsefa Antalla i Henryka Sławika;
  • Stowarzyszenie na rzecz Przyjaźni Polsko-Węgierskiej „Dwie Korony” w Bydgoszczy.
PRZECZYTAJ JESZCZE
pogoda Rypin
15.4°C
wschód słońca: 05:23
zachód słońca: 18:10
REKLAMA

Kalendarz Wydarzeń / Koncertów / Imprez w Rypinie

kiedy
2024-04-18 18:00
miejsce
Rypiński Dom Kultury, Rypin,...
wstęp biletowany
kiedy
2024-04-24 19:00
miejsce
Rypiński Dom Kultury, Rypin,...
wstęp biletowany
kiedy
2024-05-25 17:00
miejsce
Rypiński Dom Kultury, Rypin,...
wstęp biletowany